γεωμαγνητικό φαινόμενο

Η επίδραση του γήινου μαγνητικού πεδίου στην κοσμική ακτινοβολία. Το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι πολύ ασθενές, της τάξης μόνο ενός γκάους, ενώ είναι εύκολη η παραγωγή πεδίων στους επιταχυντές σωματίων της τάξης αρκετών δεκάδων χιλιάδων γκάους. Παρά το γεγονός αυτό, το πεδίο της Γης εκτείνεται σε απόσταση πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων και γι’ αυτό τον λόγο η επίδρασή του στην κοσμική ακτινοβολία είναι κάθε άλλο παρά αμελητέα. Διάφορες μελέτες των αποκλίσεων των τροχιών ηλεκτρικά φορτισμένων σωματίων που κινούνται μέσα στο γήινο μαγνητικό πεδίο έχουν δείξει ότι η ένταση της ακτινοβολίας που φτάνει κάθετα στην επιφάνεια της Γης είναι μεγαλύτερη στους πόλους παρά στον ισημερινό. Τα σωμάτια που φτάνουν από κατακόρυφες διευθύνσεις στον πόλο κινούνται παράλληλα προς το μαγνητικό πεδίο και η επίδραση του πεδίου σε αυτά είναι μηδέν. Τα σωμάτια που φτάνουν από κατακόρυφες διευθύνσεις στον ισημερινό έχουν τροχιές κάθετες προς το μαγνητικό πεδίο και γι’ αυτό παρουσιάζουν και τις μεγαλύτερες αποκλίσεις. Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί ότι στους πόλους δεν μπορούν να εισχωρήσουν κατακόρυφα όλα τα σωμάτια στην ατμόσφαιρα της Γης, ενώ στον ισημερινό τα σωμάτια μπορούν να εισδύσουν κατακόρυφα στη γήινη ατμόσφαιρα με την προϋπόθεση ότι έχουν αρκετά μεγάλες ενέργειες, δηλαδή περίπου 15 Gev. Όλα τα άλλα σωμάτια απομακρύνονται από τη Γη εξαιτίας της επίδρασης του μαγνητικού πεδίου.